Home > Over de On-Ganse > Geschiedenis

Het begon allemaal in 1953. Rooms Katholiek Nederland vierde dat jaar onder leiding van Kardinaal Jan de Jong het feit dat het honderd jaar geleden was dat de bisschoppelijke hiërarchie hersteld was met de Kromstaffeesten. Het woord kromstaf was afgeleid van de bekende bisschopsstaf met de krul. Door leden van de R.K. Middenstandsvereniging “De Hanze” werden deze feesten al snel de Kromstadfeesten genoemd, zeker omdat men in dat jaar de Genneper carnavalsvereniging (de oudste in het land) ” ‘t Mombakkes” had uitgenodigd. Toen bleek dat er voor het carnavalsfeest bij het katholieke deel van de Arnhemse bevolking overweldigende belangstelling bestond.

In 1953 werden de eerste plannen gemaakt voor een publiek carnavalsfeest en met subsidie van “De Hanze” gingen elf man aan de slag als eerste Raad van XI. In de werkplaats van de fa. Gebr. Bolder werd avond aan avond getimmerd, getekend en geschilderd aan alle attributen die nodig waren om het feest te doen slagen. Bij de eerste grote zitting in 1954 was “De Blauwe Schuit” uit Nijmegen present en waren de leden van de Raad van XI uitgedost als Schout en Rakkers. In datzelfde jaar zag de Illustere Senaat het levenslicht.

Een jaar later, in 1955, kwam de Marotte uit Sittard voor het eerst naar Arnhem, op doorreis na een bezoek aan Paleis Soestdijk. De Raad van XI was inmiddels in smoking gestoken en droeg voor het eerst de door Pa Knoef ontworpen Dubbele Gans. Voorts werd tijdens deze zitting de voorzitter geïnstalleerd als Vorst en ontving hij een door beeldhouwer Manche ontworpen staf. Op 11-11-1955 kwam de eerste Prins van de On-Ganse, Jan I, op het toneel, samen met page Angela Knoef. Zij droeg een pagepakje dat gemaakt was door de costumier van de Aachener Opera en omdat zij in het zwart gestoken was, was zij een absolute noviteit in het land van carnaval. Jan I was de enige Prins van de On-Ganse die het carnavalsfeest twee seizoenen mocht aanvoeren.

Ook 1956 was een jaar waarin een aantal voorvallen de revue passeerde die een behoorlijke stempel drukten op de latere carnavalsviering in Arnhem: het Ernemlied werd gecomponeerd door Henk Bekker, de On-Ganse kreeg een eigen, vier verdiepingen tellend decor, de Blauwe Jungskes werden de officiële On-Ganse Hofkapel en de Prinsengarde deed haar eerste optreden. De kiem voor de geboorte van de Edelgarde werd gelegd in 1957, toen Prinz Charly I uit Duisburg met groot gevolg, waaronder de Duisburger Stadtgarte, op bezoek kwam. Het ontkiemen duurde echter nog een jaar of elf! In datzelfde jaar was er de fusie met C.V. “De Pomponnotten”, dat voor een aanzienlijke uitbreiding van het aantal leden van de vereniging zorgde. Enkele voormalige Pomponnotten zijn ook nu nog actief binnen de On-Ganse. Reeds vanaf 1960 verzorgt de On-Ganse jaarlijks een aantal avonden in het kader van het charitatieve carnaval. In het begin ging het om het Sociaal Centrum Klarendal en het Imelda Kindertehuis, maar later kwamen er bejaarden- en verpleeghuizen bij en ook ‘s Koonings Jaght kan al jaren rekenen op een grootse voorstelling voor de bewoners. De gelden voor deze zittingen kwamen en komen uit de advertentie-inkomsten van het jaarboek. Ook in 1960 verscheen de eerste “Tinus de Stadsomroeper” ten tonele, die sinds dat jaar in elf verzen het seizoen opent en afsluit.

Nar Koos

Rond 1961 verschenen in de bladen in het westen van het land bij herhaling laatdunkende kwalificaties over bevolkingsgroepen buiten de westelijke provincies. Als carnavaleske reactie op de pedanterie van de “westelijken” werd de “Orde van de Zachte G” ingesteld, bedoeld voor mensen met bijzondere verdiensten uit het taalgebied van de zachte g. Bekende namen op deze lijst zijn o.a.: Marga Klompé, Pierre Janssen, Hans Tiemeyer, Anton van Hooff, Herman Krebbers, Louis Frequin en Karel Aalbers. Later in de jaren zestig werden de Pierrots (een koor van ongekende klasse), de Canards (later omgedoopt in Kwinks), de Sim Sala Bim dansers (gevoed door Prinsengarde en Prinsendragers), het Ernems Ganseblaadje (jarenlang gedragen door Harrie Kemperman) en de Club van 3 x 11 met daaraan gekoppeld het Fonds Gemeste Gans opgericht. Uit de Club van 3 x 11 kwamen ook de Schotse Garde en later de Edelgarde voort.

In 1972 vond het eerste On-Ganse Gala Carnavalsconcert plaats. Het werd, evenals nu, georganiseerd door het Convent van Ex-Prinsen. Ter gelegenheid van het 22-jarig jubileum in 1975 werd aan de stad Arnhem het standbeeld van de “Dansende Nar” cadeau gedaan. In de 45 jaar van het bestaan maakte de On-Ganse, noodgedwongen door verbouwingen in Musis Sacrum, tweemaal, in 1983 en 1995, een “uitstapje” naar de Rijnhal, waar werd bewezen dat ook een kale, ongezellige evenementenhal tot een ware carnavalstempel kan worden omgebouwd. Toch was men beide malen blij weer in het vertrouwde Musis Sacrum terug te zijn.

In de loop der jaren zijn er tal van mensen actief geweest binnen de On-Ganse en ook nu nog verschijnen er regelmatig nieuwe groepen binnen de vereniging. De afgelopen elf jaar waren dat de Momus Kids, Geluid en Licht, de Gansekiekers, het Optochtgilde en het Broederschap. De laatste jaren is het enthousiasme om actief binnen de vereniging bezig te zijn flink gegroeid. Groepen en afdelingen als Kindergarde, Geluid en Licht, PriVaToBie, Edelgarde en het Lelijke Eendje barsten zowat uit hun voegen en ook muzikaal mag de On-Ganse er wezen. Noemden we al de Hofkapel sinds 1956 en de Pierrots, de contacten met de Arnhem Band dateren al van 1958! Later manifesteerden zich spontaan kleinere en grotere groepen als het LaLa-trio, het Hermenieke, De Bloaspoeperij en de Overalls. De inzet en het enthousiasme van alle deze vrijwilligers maken de On-Ganse tot een bloeiende vereniging waarin een ieder zich prettig kan voelen en een vereniging die vol elan op weg is naar haar 77-jarig bestaan.

0
    0
    Overzicht Winkelmand
    Jouw mandje is leeg